Ky vend është shembull i sigurisë rrugore, asnjë vdekje nga aksidentet gjatë vitit 2024
Në një kohë kur vdekjet nga aksidentet rrugore në Bashkimin Evropian kanë shënuar një rënie të lehtë prej 3% gjatë vitit 2024, ato mbeten një realitet i hidhur dhe i përditshëm në shumë zona urbane. Megjithatë, Helsinki ka arritur një sukses të jashtëzakonshëm: gjatë gjithë vitit nuk është regjistruar asnjë vdekje në rrugët e këtij qyteti.
Sipas të dhënave të publikuara nga Politico, në vitin 2023 në qytetet e BE-së ndodhën gjithsej 7,807 vdekje në rrugë. Berlini raportoi 55 viktima dhe Brukseli nëntë. Në këtë kontekst, përformanca e Helsinkit është e jashtëzakonshme.
Qyteti i vogël, me ndikim të madh
Helsinki, megjithëse një nga kryeqytetet më të vogla të BE-së me rreth 690,000 banorë, ka një zonë metropolitane që i afrohet 1.5 milionë banorëve. Banorët e tij përdorin gjerësisht transportin publik dhe alternativat e qëndrueshme, duke reflektuar një kulturë urbane të ndërtuar mbi sigurinë dhe lëvizjen e qëndrueshme.
Çelësi i suksesit? Ulja e shpejtësisë dhe dizajni urban
Sipas Ronni Utriänen, inxhinier trafiku në Drejtorinë e Mjedisit Urban të Helsinkit, ky sukses është rezultat i një sërë politikash afatgjata, por vendimtare ka qenë ulja e kufijve të shpejtësisë në qytet. Studimet tregojnë se rreziku i vdekjes për një këmbësor përgjysmohet nëse shpejtësia e automjeteve bie nga 40 në 30 km/h.
Që prej vitit 2021, shumica e zonave të banuara në Helsinki kanë kufij shpejtësie të reduktuar. Kjo u shoqërua me vendosjen e 70 kamerave të reja për matjen e shpejtësisë dhe zbatimin rigoroz të politikës kombëtare “Vizioni Zero”, e cila synon eliminimin total të vdekjeve dhe plagosjeve serioze në trafik.
Transformim urban me ndikim real
Helsinki ka punuar gjatë për ta kthyer hapësirën publike në një mjedis më të sigurt për të gjithë përdoruesit e rrugës. Rrugët janë ngushtuar, janë mbjellë pemë, dhe janë krijuar ambiente që kërkojnë më shumë vëmendje nga shoferët – një formë “psikologjike” për të ulur shpejtësinë.
Qyteti ka investuar gjithashtu në mbi 1,500 kilometra shtigje biçikletash dhe ka zgjeruar ndjeshëm rrjetin e transportit publik, duke përfshirë tramvaj të ri me zero emetime, financuar pjesërisht nga Banka Evropiane e Investimeve.
Statistika që flasin vetë
Sipas agjencisë kombëtare të sigurisë rrugore të Finlandës, Liikenneturva, numri i lëndimeve në trafikun rrugor në Helsinki ka rënë nga 727 në vitin 2003 në vetëm 14 në vitin 2023.
Ky progres nuk është rastësor, por rrjedhojë e një qasjeje të mirëorganizuar që kombinon infrastrukturën, edukimin, zbatimin e ligjit dhe politikat urbane.
Një shembull për Evropën
Komisioni Evropian e ka vendosur qëllimin për të ulur me 50% vdekjet në rrugët e BE-së deri në vitin 2030. Sipas Komisionerit të Transportit, Apostolos Tzitzikostas, shumica e vendeve anëtare nuk janë ende në rrugën e duhur për ta arritur këtë objektiv.
Por rasti i Helsinkit tregon se vizioni për “zero viktima” nuk është utopi. Me politika të mençura, zbatim të vendosur dhe investim në infrastrukturë inteligjente, rrugët e sigurta janë të arritshme.
