Mjekët ‘identifikojnë shkakun’ e rritjes së rasteve të kancerit të fëmijërisë dhe autizmit

Mjekët kanë lëshuar një thirrje globale për të rregulluar kimikatet toksike, që janë të lidhura me një rritje të kancerit të fëmijërisë dhe autizmit.

Një grup shkencëtarësh dhe mjekësh nga 17 institucione në SHBA dhe Evropë kërkuan një goditje ndaj më shumë se 350,000 kimikateve sintetike dhe mikroplastikës, që gjenden në çdo gjë, nga veshjet deri te kozmetika dhe paketimet e ushqimit.

Studiuesit thanë se këto kimikate janë rritur 50-fish në nivel global, që nga viti 1950 dhe pritet të trefishohen deri në vitin 2050. 

Megjithatë, më pak se një në pesë nga substancat testohen për toksicitet, shkroi ekipi nga Konsorciumi për Shëndetin Mjedisor të Fëmijëve, në një revistë mjekësore.

Në të njëjtën kohë, një tendencë alarmante ka parë që kanceret e fëmijërisë janë rritur me 35 për qind në gjysmë shekullin e fundit, pavarësisht se kanceret tek të moshuarit janë ulur. 

Dhe normat e autizmit janë trefishuar në dekadën e fundit.

Ekipi sugjeron gjithashtu se kimikatet sintetike dhe mikroplastika mund të jenë përgjegjëse për rritjen e mprehtë të sëmundjeve të tjera të fëmijërisë, si astma dhe obeziteti.

Studiuesit kërkuan gjithashtu rritje të rregulloreve për këto kimikate dhe thanë se prodhuesve duhet t’u kërkohet të monitorojnë produktet e tyre, të ngjashme me ilaçet me recetë për të kërkuar probleme shëndetësore afatgjata. 

Kimikatet toksike kanë kontaminuar ajrin që thithim, ushqimin që hamë dhe ujin që pimë, dhe janë gjetur pothuajse në çdo organ kryesor të njeriut, përfshirë trurin, ku shkaktojnë inflamacion të përhapur.

Një grup shkencëtarësh të pavarur kërkuan rritjen e rregulloreve rreth kimikateve toksike, që kanë qenë të lidhura me kancerin e fëmijërisë

TENDENCA

Kimikatet toksike si BPA dhe PFAS, të quajtura gjithashtu kimikate, kanë treguar gjithashtu se pengojnë prodhimin e hormoneve seksuale si estrogjeni dhe testosteroni, duke çuar në probleme riprodhuese, të cilat mund të kontribuojnë në krizën e fertilitetit në Perëndim.

Autorët shkruajtën : ‘Mbrojtja e fëmijëve nga rreziqet kimike’ do të kërkojë rinovim rrënjësor të ligjit aktual dhe ristrukturimin e industrisë kimike, për t’i dhënë përparësi shëndetit të fëmijëve.

“Sipas ligjeve të reja, kimikatet nuk duhet të konsiderohen të padëmshme, derisa të provohet se dëmtojnë shëndetin.

“Në vend të kësaj, kimikatet dhe produktet me bazë kimike duhet të lejohen të hyjnë në treg dhe të qëndrojnë në tregje, vetëm nëse prodhuesit e tyre mund të përcaktojnë nëpërmjet testeve rigoroze, të pavarura, para tregtimit se ato nuk janë toksike në nivelet e parashikuara të ekspozimit.”

Studiuesit thanë se kimikatet toksike janë treguar se kalojnë placentën, një organ që formohet gjatë shtatzënisë për të siguruar fetusin me lëndë ushqyese dhe oksigjen. 

Ata gjithashtu vunë në dukje se fëmijët janë më të prekshëm ndaj dëmtimeve të qëndrueshme nga toksinat sintetike, sepse organet e tyre nuk janë zhvilluar plotësisht, duke i lënë ata më pak të aftë për të filtruar toksinat.

Fëmijët më të vegjël kanë gjithashtu më shumë gjasa të vendosin lodra dhe objekte të tjera të veshura me plastikë sintetike në gojë, duke rritur ekspozimin.  

Mikroplastika janë gjetur edhe në qumështin e gjirit të nënës, duke rritur mundësinë e kalimit të tyre tek fëmija. 

Një studim i fëmijëve të lindur në Suedi midis viteve 1960 dhe 2015 zbuloi se fëmijët, nënat e të cilëve ishin të ekspozuar ndaj arsenikut të metalit të rëndë, kishin 38 për qind më shumë gjasa të zhvillonin kancer të fëmijërisë si limfoma.

Për më tepër, një studim i botuar në Gazetën e Institutit Kombëtar të Kancerit zbuloi se nënat e ekspozuara ndaj PFAS gjatë shtatzënisë çuan në një rrezik në rritje, që fëmijët e tyre të zhvillonin leuçemi. 

PFAS janë substanca mikroskopike që duan mijëra vjet për t’u shpërbërë në mjedis ose në trupin e njeriut, duke u dhënë atyre emrin ‘kimikate përgjithmonë’.

Qëllimi i tyre kryesor është të largojnë ujin dhe vajin, gjë që i bën enët e gatimit jo ngjitëse, më të lehta për t’u pastruar dhe pse disa xhaketa dhe tenda mund t’i rezistojnë shiut.

Kimikatet mund të depërtojnë në furnizimin me ujë nga larja e enëve, dhe mund të hyjnë në ushqim nëse ambalazhi është bërë që të jetë rezistent ndaj yndyrës ose nëse veshja jo ngjitëse në tenxhere dhe tigane fillon të përkeqësohet.

Ekipi bëri thirrje për disa masa për të reduktuar ekspozimin e fëmijërisë ndaj toksinave mjedisore. 

Ata sugjeruan ligje të reja që kërkojnë, që kimikatet të testohen për sigurinë dhe toksicitetin përpara se të lejohen të hyjnë në treg.

Ekipi gjithashtu bëri thirrje për gjurmim të detyrueshëm kimik. Ngjashëm me gjurmët e karbonit, kjo përfshin matjen e sasisë së kimikateve të prodhuara nga një individ ose organizatë për të ndihmuar në uljen e ekspozimit.

Dr Philip Landrigan, autori kryesor i studimit dhe epidemiologu në Kolegjin e Bostonit, tha: “Ndotja nga kimikatet sintetike dhe plastika është një nga sfidat më të mëdha planetare të kohës sonë.

‘Po përkeqësohet me shpejtësi. Rritjet e vazhdueshme të pakontrolluara në prodhimin e kimikateve të bazuara në karbonin fosil, rrezikojnë fëmijët në botë dhe kërcënojnë kapacitetin e njerëzimit për riprodhim.’

SHBA gjithashtu është prapa vendeve në Evropë, kur bëhet fjalë për rregullimin e këtyre kimikateve. 

Evropa, për shembull, ka rregulla strikte kundër kimikateve të quajtura ftalate, të cilat përdoren në paketimin e ushqimeve dhe produkteve kozmetike.

Të paktën nëntë ftalate të përdorura komerciale, janë ende të autorizuara të jenë në produktet kozmetike në SHBA – krahasuar me vetëm një në Evropë. 

Megjithëse Evropa gjithashtu rregullon nivelet e metaleve të rënda si plumbi në ushqimin për fëmijë, FDA gjithashtu nuk ka kufij ligjërisht të detyrueshëm për këto./ Daily Mail.