Rrezik i fshehur në lodrat e fëmijëve: Kimikatet prishin hormonet dhe zhvillimin

Dhuratat e Krishtlindjeve dhe të Vitit të Ri supozohet të jenë një gëzim për fëmijët, por në fakt ato shpesh përbëjnë një rrezik për shëndetin. Ekspertët bëjnë thirrje për kujdes – ja çfarë duhet të keni kujdes kur blini dhurata për të vegjëlit.

Makina, kube apo kukulla – çdo vit zgjedhja e dhuratave të mundshme është e madhe. Por Shoqata Gjermane për Endokrinologji, e cila merret me gjëndrat endokrine dhe hormonet, paralajmëron: shumë lodra për fëmijë përmbajnë të ashtuquajturit çrregullime endokrine , të cilat mund të ndikojnë negativisht në proceset metabolike, rritjen, zhvillimin e trurit dhe pjellorinë, raporton Deutsche Welle .

Çrregulluesit endokrinë (ÇED) janë substanca kimike që, edhe në sasi të vogla, ndërhyjnë në funksionin e hormoneve dhe mund të kenë efekte të dëmshme. Këto përfshijnë zbutës plastikë si ftalatet, si dhe bisfenolet , të pranishme në shumë paketime ushqimore. Për më tepër, rezistentët ndaj flakës të bromuar që e bëjnë plastikën më të ndezshme, si dhe të ashtuquajturat kimikate të përjetshme, PFAS, por edhe metale të rënda si kadmiumi dhe bromi.

Substancat e dëmshme janë veçanërisht të rrezikshme për fëmijët

Problemi është se këto substanca gjenden në të gjitha objektet e mundshme të përditshme, siç janë produktet kozmetike, plastika, llaqet ose tekstilet. Por ka veçanërisht shumë prej tyre në lodrat e lira për fëmijë, paralajmëroi Josef Kerle nga Instituti për Endokrinologji Eksperimentale në Klinikën Universitare Charite të Berlinit në një konferencë për shtyp. Ai heton efektin e substancave të ndryshme në sistemet hormonale.

“Tek fëmijët, lëkura dhe mukozat nuk janë zhvilluar ende plotësisht si barriera kundër substancave të dëmshme”, thotë Kerle. Përveç kësaj, fëmijët e vegjël mësojnë rreth botës përmes gojës. Për shkak të kësaj sjelljeje tipike, “ekspozimi ndaj çrregulluesve endokrinë mund të rritet shumë”.

Jashtëzakonisht i dëmshëm, shumë pak i rregulluar

Çrregulluesit endokrinë klasifikohen në Bashkimin Evropian si substanca me shqetësim shumë të lartë . Prandaj, ato konsiderohen po aq të rrezikshme sa substancat kancerogjene ose mutagjene siç është azbesti. E megjithatë, këto kimikate gjenden në lodrat e fëmijëve.

Për ekspertë si Kerle, arsyeja është “përmbytja e tregut tonë me produkte të lira”, prodhimi i të cilave nuk ndjek udhëzimet e BE-së. Kompani të tilla si Amazon ose Temu kontribuojnë në përdorimin e tyre të gjerë. Ato mund ta bëjnë këtë pa pengesa, sepse pajtueshmëria me udhëzimet e BE-së nuk kontrollohet dhe zbatohet mjaftueshëm, kritikon Kerle.

Megjithatë, Parlamenti Evropian reagoi dhe ra dakord për rregullore të reja sigurie për lodrat. “Bashkimi Evropian është lider botëror në përpjekjet për të futur dhe zbatuar standardet rregullatore për produktet dhe kimikatet”, thotë endokrinologu gjerman.

Por lodrat e lira dhe të rrezikshme do të jenë ende në dispozicion për blerje. “Sipas vlerësimeve optimiste, do të duhen të paktën katër vjet e gjysmë derisa ky vendim të vihet në praktikë”, thotë Kerle. Dhe kjo, ndër të tjera, për shkak të faktit se çdo vend është përgjegjës për mbrojtjen e shëndetit të popullsisë së tij.

Si të shmangni lodrat e rrezikshme?

Kur blini dhurata, shmangni plastikën ose tekstilet që kanë një erë të fortë kimike. Produktet tekstile duhet të lahen para se të arrijnë në duart e fëmijëve. Më të mirat janë produktet e prodhuesve të njohur.

Për momentin, nuk ka etiketa të besueshme dhe të vlefshme në të gjithë BE-në që do ta shënonin një produkt si të sigurt dhe në përputhje me standardet e BE-së. Kjo kritikohet nga ekspertë si Kerle.

Rregulloret e reja të sigurisë të BE-së parashikojnë futjen e një “pasaporte” dixhitale për lodrat, me të cilën autoritetet dhe konsumatorët do të jenë në gjendje të kontrollojnë nëse një produkt është i sigurt. Deri atëherë, përgjegjësia i mbetet individit. Përveç testit të aromës, edhe shikimi i bazës së të dhënave të tërheqjes së BE-së mund të ndihmojë në shmangien e produkteve të rrezikshme edhe para blerjes.

Lodrat plastike të përdorura nuk janë të sigurta gjithashtu. Për shkak të sipërfaqeve të konsumuara ose të dëmtuara, rreziku i çlirimit të EDC është edhe më i madh, thotë Kerle. Me lodrat plastike të vjetra, ekziston një rrezik shtesë që ato të përmbajnë substanca që janë ndaluar që atëherë.

“Shumë çrregullime endokrine janë shumë të vazhdueshme, ato i përkasin të ashtuquajturve ‘ndotës organikë të vazhdueshëm'”, thekson Kerle. Për të, kjo është një arsye tjetër për të rritur presionin mbi autoritetet kompetente për të futur ndalime ose për të përmirësuar rregulloret dhe kontrollet.