A ndikojnë aromat dhe parfumet në humorin tuaj? Ja ç’thonë ekspertët
Duket se shumë kompani apo marka parfumesh kudo në botë po shfrytëzojnë fuqinë e aromave që ndikojnë në mirëqenien e përgjithshme të njerëzve për të krijuar parfumet më të mira dhe më të shitura.
Cila është lidhja mes nuhatjes dhe mirëqenies?
Erërat nuk kanë të bëjnë vetëm me nuhatjen e aromave të këndshme, por ato janë gjithashtu të lidhura me emocionet dhe mirëqenien tonë. Për të kuptuar pse një aromë e veçantë mund të ndikojë në gjendjen tonë, është e rëndësishme të shikojmë shkencën që qëndron pas mënyrës se si ne përpunojmë aromat, sipas Sandeep Robert Datta, profesor i neurobiologjisë në “Harvard University”.
Kur përballeni me një aromë të caktuar, ajo fillon të ndikojë në epitelin e nuhatjes, një fletë neuronesh të vendosura në majë të hundës. Këto neurone kanë receptorë që zbulojnë kimikatet e lëshuara nga objekti që po nuhatni.
“Erërat janë koleksione kimikatesh që dalin nga objektet e ndryshme, si shishe parfumi, aromatizues etj. Kur bëni një nuhatje, ju po thithni të gjitha këto kimikate menjëherë,” shpjegon Datta.
“Mënyra se si truri juaj e di se çfarë po nuhat është sepse hunda juaj përmban një epitel nuhatës.”
Pasi këta receptorë marrin erën, ata dërgojnë sinjale elektrike në qendrën fillestare të përpunimit të aromave, e vendosur në bazën e trurit tuaj. Nga atje, sinjalet dërgohen drejtpërdrejt në tru duke shkaktuar emocion dhe kujtesë.
Rachel Herz, neuroshkencëtare dhe eksperte në psikologjinë e nuhatjes, thotë se kjo lidhje është arsyeja pse erërat mund të kenë ndikim në emocionet tona.
“Amygdala (urë nervore) është drejtpërdrejt përgjegjëse për përpunimin e emocioneve dhe kujtesës emocionale, ndërsa hipokampusi merret me krijimin e formave të ndryshme të kujtesës,” thotë Herz.
Ajo shpjegon se kjo rrugë nervore është thelbësore për faktin se pse përvojat tona me aromat janë kaq të ndërthurura me emocionet tona.
“Një erë bëhet shtysë për një përvojë të veçantë,” shton ajo.
“Për shembull, nëse hasni një aromë dhe përjetoni një emocion specifik, ai parfum më vonë mund të ngjallë të njëjtën përgjigje emocionale.”
Era nuk ka të bëjë vetëm me zbulimin e aromave, ka të bëjë me mënyrën se si këto aroma lidhen me përvojat emocionale.
Pra, a mund të përmirësojë vërtet parfumi shëndetin tuaj mendor?
Ndërsa aroma mund të shkaktojë emocione, Herz thotë se nuk ka një përgjigje përfundimtare mbi faktin se sa parfumi mund të ndikojë në shëndetin tuaj mendor. Por, një lloj emocioni dhe reagimi ndodh gjithmonë. Aromat janë pjesë thelbësore e jetës sonë, jo vetëm për kënaqësinë, por njëherësh luajnë rol në mirëqenien tonë psikologjike duke “zgjuar” kujtesën dhe duke ngjallur emocione të caktuara.